1.
Keten gömlek gövde dar
Beni koyup giden yâr
Sen bana kıymaz idin
Sana bir öğreten var
Anonim
2.
Gülerler
Gümüş kollar gül eller
Yiğit aşka kanaat
Söyletirler gülerler
Bahçıvanca bahtım yok
Sümbül okşar gül eller
Anonim
3.
Bahçenizde dut var mı
Havada bulut var mı
Ben yârimi kaybettim
Bulmaya umut var mı
Anonim
4.
Güldüğümü
Vardım yârin bağına
Çözülmüş gül düğümü
Felek bir sille vurdu
Şaşırdım bildüğümü
Ey felek çok mu gördün
Bir kere güldüğümü
Hakk’a geçeydi niyâz
Dilerdim öldüğümü
Anonim
5.
Böyle bağlar
Yâr başın bu tür bağlar
Gül açmaz bülbül ötmez
Yıkılsın bu tür bağlar
Anonim
6.
İlkbahara yaz derler
Şirin söze naz derler
Kime derdim söylesem
Bu dert sana az derler
Kendin ettin kendisine
Yana yana gez derler
Anonim
7.
Dağıdır
Sayda gelmez dağıdır
Gelse yârim yanıma
Cümle gamım dağıtır
Vur külüngün Şirin’im
Sinem Ferhad dağıdır
Dilin bülbül yüzün gül
Sinen cennet bağıdır
Ak gerdanın üzerine
Siyah zülfün dağıtır
Bir kez yüzüme gülmez
Ettiği gözdağıdır
Sensiz şeker yiyemem
Kuzum bana ağıdır
Anonim
Örneklerle Türk Şiir Bilgisi hzl.: Cem Dilçin
1. Okuduğunuz mânilerin ahenk unsurlarını (asonans, aliterasyon, kafiye, redif, ölçü söyleyiş özelliğini) belirleyerek tahtaya yazınız.
1.Mani
…dar
…yâr
… var -ar tam kafiye
Ölçü: 7’li hece ölçüsü, durak yok
Redif yok
Aliterasyon: b,n sesleri
Sözcük tekrarı yok
2.mani
Gülerler
Gümüş kollar gül eller
Yiğit aşka kanaat
Söyletirler gülerler
Bahçıvanca bahtım yok
Sümbül okşar gül eller
Anonim
Cinaslı kafiye
Redif yok
Aliterasyon: l, g, r
Asonans: ü, e
Ölçü 7’li hece ölçüsü
Sözcük tekrarı: gül eller, gülerler
3.mani
Bahçenizde dut var mı
Havada bulut var mı
Ben yârimi kaybettim
Bulmaya umut var mı
Anonim
-ut tam kafiye
Refif: var mı
Ölçü: 7’li hece ölçüsü
Aliterason: b,t
Asonans: u
Sözcük tekrarı: var mı
2. Yukarıdaki mânilerin hangisinde cinaslı ifadeler kullanılmıştır? Bunların şiire kattığı değer nedir?
2.manide cinaslı ifadeler kullanılmıştır.
gül eller – gülerler
4.manide cinaslı ifadeler vardır. (gül düğümü – güldüğümü
5.manide “bağlar” sözcüğüyle cinas yapılmıştır.
3. a) Okuduğunuz mânilerde ses ve mana kaynaşmasından meydana gelen birimleri belirleyiniz. Bunlara ne ad verildiğini söyleyiniz.
Maniler genelde tek dörtlükten oluşur. Dört dizeden çok maniler de numune olarak verilmiştir. Dört dizeden çok olan manilere bundan sonra mani ya da yedekli mani denir.
b) Mânilerde bir müzikalite sezdiniz mi? Sizce bazıları bestelenmiş olabilir mi? Belirtiniz.
Manilerde müzikalite vardır. Birçok mani bestelenmiştir.
4. Okuduğunuz mânilerde tüm mısraların mana tarafından bir sayısal değeri var mıdır? Doldurma diyebileceğiniz mısralar hangileridir? Belirtiniz.
Genellikle manilerin ilk iki dizesi doldurma dizelerdir. Asıl anlatılmak dilenen kanaat son iki dizede yer alır.(3,4. dizelerde)
5. Okuduğunuz mânilerde asıl duygu ve kanaatler hangi mısralarda ifade edilmiştir? Açıklayınız.
Manilerde asıl duygu ve kanaatler son iki mısrada verilir.
6. Okuduğunuz mânilerin ilişkisini söyleyiniz ve mânileri yorumlayınız.
1.mani: sevgiliden yakınma
2.mani: aşk
3.mani: sevgiliyi arayış
4.mani: bahtsızlık
5. mani: ortamın beğenilmemesi, ortamdan şikayet
6.mani: keder, dert
7. Mânilerdeki deyimlere ve mecazlı ifadelere misaller veriniz. Mânilerin dil ve anlatım özelliklerini belirtiniz.
Manilerde yalın bir dil kullanılmıştır. Mecazlı ifadeler, deyimler kullanılmıştır.
Kıymak, aşka düşmek, feleğin sille vurması… gibi
Paylaş
10. Sınıf Türk Edebiyatı Nova Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 141
4/
5
Oleh
bilgilendirici
